Ο γιατρός σας ίσως σας ζητήσει να κάνετε αιματολογικές εξετάσεις, ώστε να κατανοήσει καλύτερα την κόπωση ή τα άλλα συμπτώματά σας.
Τι σημαίνει αυτό για εσάς;
Οι αιματολογικές εξετάσεις είναι μια απλή διαδικασία, κατά την οποία λαμβάνεται ένα μικρό δείγμα αίματος, συνήθως από το χέρι σας. Ο γιατρός θα ζητήσει από ένα εργαστήριο να αναλύσει αυτό το δείγμα αίματος και θα τους πει τι να ελέγξουν. Μεταξύ άλλων, ο γιατρός σας μπορεί να ενδιαφέρεται για δύο ερωτήσεις που είναι σχετικές με τα συμπτώματά σας:
- Έχετε αναιμία;
- Έχετε έλλειψη σιδήρου;
Πώς μπορούν οι αιματολογικές εξετάσεις να απαντήσουν αυτές τις ερωτήσεις;
Η αναιμία προκύπτει όταν υπάρχουν λιγότερα υγιή ερυθρά αιμοσφαίρια στο αίμα σας ή εάν η αιμοσφαιρίνη σας είναι κάτω από τα φυσιολογικά επίπεδα.1 Ο γιατρός σας μπορεί να ελέγξει εάν έχετε αναιμία με μια γενική εξέταση αίματος, ώστε να ενημερωθεί για τον αριθμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων και την ποσότητα αιμοσφαιρίνης στο αίμα σας.2
Η γενική εξέταση αίματος θα δείξει στον γιατρό σας τι ποσοστό του αίματός σας αποτελείται από ερυθρά αιμοσφαίρια (τον λεγόμενο αιματοκρίτη). Εάν έχετε αναιμία, ο αριθμός των ερυθρών αιμοσφαιρίων, η ποσότητα αιμοσφαιρίνης και ο αιματοκρίτης θα είναι χαμηλά. Το μέσο μέγεθος των ερυθρών αιμοσφαιρίων (μέσος όγκος ερυθρών, MCV) και η μέση ποσότητα αιμοσφαιρίνης σε ένα ερυθρό αιμοσφαίριο (μέση περιεκτικότητα αιμοσφαιρίνης, MCH) υπολογίζονται, επίσης, από το δείγμα.2
Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τον αριθμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων, την ποσότητα αιμοσφαιρίνης και το επίπεδο αιματοκρίτη που μπορεί ο γιατρός σας να θεωρήσει χαμηλά. Το εύρος των τιμών αυτών μπορεί να διαφέρει για διαφορετικές ομάδες ατόμων.3
| Αιματολογική εξέταση | Άντρες > 15 ετών | Γυναίκες (μη έγκυες) > 15 ετών | Έγκυες |
|---|---|---|---|
| Αιμοσφαιρίνη (g/dL)3 | < 13 | < 12 | < 11 |
| Αιματοκρίτης (L/L)3 | < 0.39 | < 0.36 | < 0.33 |
| Αριθμός ερυθρών αιμοσφαιρίων,3,4 | Φυσιολογικό εύρος: 3600 - 5600 ανά mm3 | Φυσιολογικό εύρος: 3600 - 5600 ανά mm3 | |
| Μέσος όγκος ερυθρών, MCV4 (μέσο μέγεθος ερυθρών αιμοσφαιρίων, fL)4 | < 80 | ||
| Μέση περιεκτικότητα αιμοσφαιρίνης, MCH4 (μέση ποσότητα αιμοσφαιρίνης σε ένα ερυθρό αιμοσφαίριο, pg) | < 27 | ||
*Οι κατευθυντήριες τιμές και μονάδες που παρέχονται σε αυτόν τον πίνακα είναι μόνο για δική σας αναφορά και είναι πιθανόν ο γιατρός σας να χρησιμοποιεί διαφορετικές κατευθυντήριες τιμές ή μονάδες. Συζητήστε με τον γιατρό σας για την ερμηνεία των αποτελεσμάτων σας.
Ο γιατρός σας μπορεί, επίσης, να ελέγξει εάν έχετε έλλειψη σιδήρου είτε στην πρώτη εξέταση αίματος που θα κάνετε είτε σε κάποια επόμενη εξέταση. Πολλά διαφορετικά αποτελέσματα της εξέτασης αίματος μπορούν να τον βοηθήσουν να διαπιστώσει εάν έχετε έλλειψη σιδήρου. Αυτά περιλαμβάνουν τα εξής:
- Τον TSAT ή κορεσμό τρανσφερρίνης στον ορό*5, ο οποίος υποδεικνύει την ποσότητα σιδήρου στο αίμα που δεσμεύεται από μια ουσία που ονομάζεται τρανσφερρίνη
- Τη φερριτίνη ορού*, η οποία υποδεικνύει την ποσότητα αποθεμάτων σιδήρου στο σώμα σας6
- Τον σίδηρο ορού*, δηλαδή τη συνολική ποσότητα σιδήρου που υπάρχει στον ορό του αίματος σας6
- Την TIBC ή ολική σιδηροδεσμευτική ικανότητα, η οποία μετρά την ποσότητα σιδήρου που μπορεί να μεταφέρει το αίμα σας7
*Όπου αναφέρεται, ο ορός είναι το υγρό μέρος του αίματος μετά την αφαίρεση των αιμοσφαιρίων.
Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τις τιμές που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο γιατρός σας για να προσδιορίσει εάν έχετε σιδηροπενία.
| Αποτέλεσμα αιματολογικής εξέτασης | Κατευθυντήριες τιμές |
|---|---|
| Φερριτίνη ορού | < 30 µg/L για ασθενείς χωρίς συνυπάρχουσα φλεγμονώδη νόσο.8 Εάν υπάρχει φλεγμονώδης νόσος, οι τιμές έως και 100 µg/L ίσως υποδηλώνουν σιδηροπενία.8 |
| Σίδηρος ορού | < 60 µg/dL4 |
| Ολική σιδηροδεσμευτική ικανότητα (TIBC) | > 410 µg/dL4 |
| Κορεσμός τρανσφερρίνης (TSAT) | < 20%9 |
*Οι κατευθυντήριες τιμές και μονάδες που παρέχονται σε αυτόν τον πίνακα είναι μόνο για δική σας αναφορά και είναι πιθανόν ο γιατρός σας να χρησιμοποιεί διαφορετικές κατευθυντήριες τιμές ή μονάδες. Συζητήστε με τον γιατρό σας για την ερμηνεία των αποτελεσμάτων σας.
Με βάση τα αποτελέσματα των αιματολογικών σας εξετάσεων, ο γιατρός σας μπορεί να διαγνώσει αν έχετε έλλειψη σιδήρου ή σιδηροπενική αναιμία. Μπορεί επίσης να συζητήσει μαζί σας τις επιλογές θεραπείας που υπάρχουν.
- Wood MM, Elwood PC. Symptoms of iron deficiency anaemia: A community survey. Br J Prev Soc Med. 1966;20:117-121.
- Dean L. 1. Blood and the cells it contains. Blood Groups Red Cell Antigens. 2005:1-6.
- World Health Organization. Iron deficiency anaemia. Assessment, prevention and control: A guide for programme managers.; 2001:1-114.
- Khusun H, Yip R, Schultink W, Dillon DHS. World Health Organization Hemoglobin Cut-Off Points for the Detection of Anemia Are Valid for an Indonesian Population. J Nutr. 1999;129:1669-1674.
- Seid MH, Derman RJ, Baker JB, Banach W, Goldberg C, Rogers R. Ferric carboxymaltose injection in the treatment of postpartum iron deficiency anemia: a randomized controlled clinical trial. Am J Obstet Gynecol. 2008;199(4):435.e1-7. doi:10.1016/j.ajog.2008.07.046.
- Suominen P, Punnonen K, Rajamäki a, Irjala K. Serum transferrin receptor and transferrin receptor-ferritin index identify healthy subjects with subclinical iron deficits. Blood. 1998;92(8):2934-9.
- Yip R, Parvanta I, Cogswell M, et al. Recommendations to prevent and control iron deficiency in the United States. Morb Mortal Wkly Rep. 1998;47(RR-3):1-29.
- Camaschella (2019). Iron metabolism and its disorders Iron deficiency. Blood, 133,1.
- Fishbane S, Pollack S, Feldman HI, Joffe MM. Iron indices in chronic kidney disease in the National Health and Nutritional Examination Survey 1988-2004. Clin J Am Soc Nephrol. 2009;4(1):57-61. doi:10.2215/CJN.01670408.